Analiza projektu ustawy o systemach sztucznej inteligencji

Projekt ustawy o systemach sztucznej inteligencji, przedstawiony przez Ministerstwo Cyfryzacji, to kluczowy krok w implementacji unijnych przepisów AI Act w Polsce. W niniejszej analizie omawiamy najważniejsze założenia projektu, potencjalne wyzwania oraz możliwe skutki dla sektora AI i obywateli.

Autor: Dr n. pr. Marek Woch
Ekspert Centrum Legislacji Federacji Ogólnopolska Federacja Przedsiębiorców i Pracodawców Przedsiebiorcy.pl

Ministerstwo Cyfryzacji zakończyło prace nad projektem ustawy, teraz trafił on do konsultacji społecznych, aby zebrać opinie i uwagi od obywateli, organizacji pozarządowych, firm oraz instytucji publicznych  Pan Dariusz Standerski – Sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji 16 października 2024 r. przedstawił koncepcję projektowanej ustawy o systemach sztucznej inteligencji.

Zrozumienie projektu

Przedstawiony projekt ustawy ma na celu implementację przepisów unijnego rozporządzenia o sztucznej inteligencji (AI Act) do polskiego porządku prawnego. Jego głównym celem jest stworzenie ram prawnych dla rozwoju i wykorzystania sztucznej inteligencji w Polsce, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo i ochronę praw obywateli.

Kluczowe elementy projektu:

  • Powołanie Komisji Rozwoju i Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji: Nowo utworzona komisja będzie pełniła rolę organu nadzoru rynku dla systemów AI. Będzie odpowiedzialna za:
    • Nadzór nad zgodnością systemów AI z wymogami rozporządzenia.
    • Rozpatrywanie skarg dotyczących naruszeń praw związanych z AI.
    • Współpracę z innymi organami w zakresie AI.
  • Procedury certyfikacji: Ustawa określa zasady certyfikacji systemów AI wysokiego ryzyka, co ma zapewnić ich bezpieczeństwo i rzetelność.
  • Kary administracyjne: Przewidziano możliwość nakładania kar pieniężnych na podmioty naruszające przepisy dotyczące AI.
  • Ochrona praw obywateli: Ustawa ma na celu ochronę praw obywateli przed potencjalnymi zagrożeniami związanymi z wykorzystaniem AI, takimi jak dyskryminacja czy naruszenie prywatności.

Możliwe implikacje

Wprowadzenie tej ustawy może mieć znaczący wpływ na rozwój sektora AI w Polsce.
Z jednej strony, stworzy jasne i przejrzyste regulacje prawne, co może przyciągnąć inwestycje i wspierać innowacje. Z drugiej strony, może spowolnić rozwój niektórych obszarów AI, szczególnie tych, które wymagają większej elastyczności regulacyjnej.

Pytania i wątpliwości

Przy analizie tego projektu pojawia się kilka pytań:

  • Definicje: Jak precyzyjnie zdefiniowano kluczowe pojęcia, takie jak „system AI wysokiego ryzyka” czy „poważny incydent”?
  • Obciążenia administracyjne: Czy nowe przepisy nie spowodują nadmiernego obciążenia administracyjnego dla przedsiębiorców, zwłaszcza dla małych i średnich firm?
  • Współpraca międzynarodowa: Jak będzie wyglądała współpraca między Komisją a innymi organami nadzoru rynku w innych krajach UE?
  • Elastyczność regulacji: Czy przepisy są na tyle elastyczne, aby móc dostosować się do szybko zmieniającego się środowiska technologicznego?

Wnioski

Projekt ustawy o systemach sztucznej inteligencji jest ważnym krokiem w kierunku stworzenia ram prawnych dla rozwoju AI w Polsce. Jednakże, aby zapewnić skuteczną implementację tych przepisów, konieczna jest dalsza analiza i dyskusja nad poszczególnymi rozwiązaniami.

Dlatego w imieniu przedsiębiorców zapraszam Państwa do przesyłania uwag do 31 października 2024 r. na: e-mail: [email protected]

Projekt ustawy, uzasadnienie oraz OSR https://legislacja.gov.pl/projekt/12390551

Dr n. pr. Marek Woch – Ekspert Centrum Legislacji Federacji